kennis centrum

[chiac_divi_accordions _builder_version=”4.0.6″][chiac_divi_accordions_item title=”Boeddhisme” chiac_subtitle_state=”off” chiac_select_fonticon=”%%84%%” chiac_state=”off” _builder_version=”4.0.6″ parentProps=”Array”]

Door: Richard van de Wouw, Stafmedewerker Ronde Tafelhuis.

 

Boeddhisme in het kort.

Het Boeddhisme begon als reactie op een Hindoeïstische stroming. Volgens deze stroming kon spirituele verlichting enkel worden bereikt door mensen uit de hoogste sociale kaste. Men noemt hen Brahmanen, waar ook priesters toe behoren. Gaande de jaren zorgde dit kastensysteem voor structurele onderdrukking en uitbuiting van mensen uit lagere kasten. Siddartha Gautema, die later veranderd in Boeddha (de ontwaakte), wil dit systeem doorbreken. Met de juiste beheersing van lichaam en geest is voor iedereen spirituele verlichting (nirwana) te bereiken. Centraal in het Boeddhisme staan de begrippen: Ego, meditatie, onthechting en karma.

 

Het verhaal van de Boeddha.

Het Boeddhisme heeft zich ontwikkeld rond het verhaal van Siddharta Gautama, een prins geboren in de grensstreek van India en Nepal. Vóór zijn geboorte voorspelde wijze mannen uit het koninkrijk dat Siddharta een groot leider zou worden. De vader van Siddharta, de koning, besloot zijn zoon binnen de muren van het paleis op te voeden. Hierdoor werd Siddharta van al het lijden in de wereld afgeschermd. De koning wilde immers niet dat Siddharta over het lijden zou gaan nadenken. Op 29 jarige leeftijd besloot Siddharta toch om een kijkje buiten de paleismuren te nemen. Drie keer maakt hij een tocht rond het paleis. Tijdens zijn eerste tocht werd hij geconfronteerd met een oud persoon en sterfelijkheid. Tijdens zijn tweede tocht met een ziek persoon en tijdens zijn derde tocht met de dood. Ontroerd door deze confrontaties besluit hij afstand te nemen van zijn luxe leven en besluit de wereld in te gaan, op zoek naar een oplossing voor al het lijden. Hij ging in leer bij spirituele wijze, of guru’s, om ascetisch te leven. Dit stond natuurlijk haaks op zijn vroegere luxe leven. Na verloop van tijd kwam hij tot het inzicht dat de oplossing voor het lijden niet in extremen zat. Noch het luxe leven, noch het ascetisch leven, hielpen hem op weg naar verlichting. Deze vond hij in het ‘gulden midden.’ Zoals je een snaar van een gitaar niet de strak moet spannen, maar ook niet te los. Uiteindelijk besluit Siddharta om onder een boom te mediteren tot hij verlichting bereikt zou hebben. Tijdens zijn meditatie onderging hij allerlei soorten verleidingen, die hij allen kon weerstaan. Hierna bereikte hij verlichting, wat hem de staat van Boeddha (=de verlichtte) opleverde. Hij besloot om op aarde te blijven om mensen te onderwijzen in zijn leer. Volgelingen van Boeddha heten daarom niet verassend, Boeddhisten.

 

Boeddhisme hedendaags.

Wereldwijd zijn er ongeveer 400 miljoen Boeddhisten. In Nederland zijn dat er zo’n 170.000. Het aantal aanhangers is echter lastig te meten, omdat niet alle aanhangers van het Boeddhisme zich officieel aansluiten bij een Boeddhistische institutie. In Nederland zijn er rond de 70 geregistreerde Boeddhistische organisaties. Deze zijn vooral gelegen in de Randstad en Noord-Brabant. Opvallend is ook de toenemende populariteit van het Boeddhistische gedachtengoed, waarbij de nadruk ligt op het loslaten van je ego en leven in het hier en nu. Deze ideeën worden veelal gecombineerd met het alledaags Westers leven, zonder de levenshouding die daar voor Boeddhisten aan ten grondslag ligt.

 

In Tilburg is geen Boeddhistische gemeenschap geregistreerd. Wel zijn er veel centra en organisaties die zich richten op meditatie en yoga. Daarnaast bieden ook veel sportscholen tegenwoordig yogacursussen aan.

[/chiac_divi_accordions_item][chiac_divi_accordions_item title=”Hindoeïsme” chiac_subtitle_state=”off” chiac_select_fonticon=”%%84%%” _builder_version=”4.0.6″ parentProps=”Array”]

Door: Richard van de Wouw, Stafmedewerker Ronde Tafelhuis.

 

Hindoeïsme in het kort.

Het Hindoeïsme is een van de oudste grotere wereldreligies. Belangrijk hierbij is dat het hindoeïsme vooral een verzameling van religies is. De term hindoeïsme is door Westerse godsdienstgeleerde gegeven aan alle tradities van Indiase bodem. Deze hebben geen gemeenschappelijke leer, maar wel gemeenschappelijke rtituelen en geschriften. Het enigste wat alle hindoeïstische stromingen helemaal gemeen hebben is het begrip Sanātana Dharma. Dit betekent “de eeuwige wet die ons ondersteunt en overeind houdt”. Enkele andere begrippen die veel terug komen binnen verschillende stromingen zijn samsara (eeuwige kringloop van leven), dharma (plicht), Brahman (goddelijke bron) en moksa (bevrijding).

 

Het Hindoeïsme is geen monotheïstische godsdienst, zoals het Christendom of de Islam. Er zijn ontelbaar veel verschillende goden, elk met hun eigen betekenissen en kernmerken. Ieder persoon kiest zijn eigen goden om te aanbidden, of de goden verschillen per regio. Wel zijn er een paar goden die een centralere rol spelen, zoals Vishnu, Brahma en Shiva. Samen worden zij Trimurti (heilige drie-eenheid) genoemd.

 

Cyclus van het leven.

Alle wezens worden steeds opnieuw gereïncarneerd op aarde. De resultaten van daden (karma) worden geoogst in het volgende leven. Zo kan iemand hogerop het kastensysteem klimmen, of dalen. Binnen sommige stromingen kan men zelfs reïncarneren in een dier of insect. Het proces van eeuwige wedergeboorte wordt gekenmerkt door lijden (dukkha). Reïncarnatie beschouwt men dus ook niets als iets positiefs. Pijn, verdriet en lijden is van voorbijgaande aard, maar zo is ook geluk, schoonheid en blijdschap van voorbijgaande aard. Alles is vergankelijk. Daarom streeft men naar bevrijding. Een weg uit de eeuwige kringloop van wedergeboorte en terug naar de eeuwige bron.

 

Hindoeïsme in Nederland

De hindoeïstische gemeenschap in Nederland bestaat uit grofweg 210.000 personen. De meeste hiervan wonen in de Randstad. Op televisie heeft de publieke omroep ook zendtijd voor de Hindoeïstische gemeenschap. Elke zondag om 15:30 uur op Nederland 2.

 

In Tilburg is een hindoeïstische gemeenschap aangesloten bij het Ronde Tafelhuis. Verder zijn er verspreid in de stad verschillende cursussen en workshops te volgen op het gebied van yoga en meditatie. Ook is er een groep die gezamenlijk mediteert op enkele zondagen in het jaar.

 

 

[/chiac_divi_accordions_item][chiac_divi_accordions_item title=”Jodendom” chiac_subtitle_state=”off” chiac_select_fonticon=”%%84%%” _builder_version=”4.0.6″ parentProps=”Array”]

Door: Richard van de Wouw, Stafmedewerker Ronde Tafelhuis.

 

Jodendom in het kort.

Het Jodendom wordt gezien als de eerste monotheïstische religie in de wereld. Dat wil zeggen, de eerste religie met een geloof in één God. Het Jodendom is moeilijk te classificeren in termen van land, etniciteit of cultuur. Dat komt omdat het Jodendom een uiteenlopende geschiedenis heeft van slavernij, bezetting, verovering, ballingschap en wederkeer. Het Jodendom is in contact gekomen met veel verschillende beschavingen en bewegingen, van het oude Egypte tot de moderne verlichting, die het Jodendom elk op een bepaalde manier hebben beinvloed. Een eenduidige visie op het Jodendom is daarom nauwelijks te geven.

 

Het Jodendom heeft verschillende bronnen, waaraan de Tenach ten grondslag ligt. Christenen kennen de Tenach als het oude testament. Daarin staan regels en richtlijnen over hoe te leven, zoals de 10 geboden en 613 andere geboden en verboden. Als iedere Jood deze regels naleeft, bevordert hij de komst van het koninkrijk Gods voor de hele mensheid. Naast de Tenach zijn de Talmoed en de Misjna ook erg belangrijk. Samen met het Christendom en de Islam, deelt het Jodendom een belangrijke gemeenschappelijke voorvader. Die voorvader is Abraham, omdat hij in alle drie de tradities wordt gezien als de eerste monotheïst. De naam Abraham betekend dan ook: ‘Vader der volken.’ Enkele andere belangrijke figuren voor het Jodendom zijn Mozes, aan wie God de 10 geboden gaf, Saul en koning David.

 

Een Joods godshuis heet een synagoge, dat zich vertaald als ‘de gemeente die bijeenkomt.’ In de Synagoge is ’s ochtends, ’s middags en ’s avonds een eredienst, maar bij kleine gemeenschappen komt men alleen op zaterdagochtend samen. In de Joodse traditie bestaan ook veel regels over wat men wel en niet mag eten, en vooral hoe het eten moet worden klaargemaakt. Deze regels halen ze rechtstreeks uit de Thora (onderdeel van de Tenach). Eten dat voldoet aan deze regels wordt ‘koosjer’ genoemd.

 

Joden leven in afwachting van de Messias (de verlosser). Deze zal het Joodse volk verlossen van al het onheil, waarna wereldvrede kan worden bereikt. Ook de doden zullen weer opstaan, waardoor het verbranden van lijken niet is toegestaan. Overleden dierbare moeten worden begraven, zodat zij in het eind der tijden kunnen opstaan uit hun graf.

 

Jodendom hedendaags.

 

In de tweede wereldoorlog is de Joodse gemeenschap in Europa gruwelijk vervolgd, waardoor de gemeenschap in ledental sterk is gedaald. Bovendien heeft het Jodendom geen bekeringsijver, zoals veel andere religies dat wel hebben. Het is daarom erg lastig om je als buitenstaander te bekeren tot het Jodendom.

 

In Nederland leven nu grofweg 40.000 Joden, waarvan de meeste gevestigd zijn in regio Amsterdam. Daar leven Joden in bepaalde wijken, zoals het Rivierenhof, in nauwe verbinding met elkaar. Ook vlak over de grens met België leeft een grote gemeenschap van 20.000 Chassidische Joden in Antwerpen. Veel andere Europese Joden zijn na de wereldoorlog en de nasleep daarvan naar New York, Londen of Israël geëmigreerd.

In Tilburg is één synagoge die nog in gebruik word genomen door de Liberaal Joodse gemeenschap Brabant, gelegen aan de Willem II straat in de binnenstad. In Breda en Eindhoven staan twee synagogen voor de orthodoxe gemeenschap in Noord-Brabant. Op de Joodse begraafplaats in Oss na, is er weinig meer te vinden van de Joodse gemeenschap in onze provincie.

 

[/chiac_divi_accordions_item][chiac_divi_accordions_item title=”Christendom” chiac_subtitle_state=”off” chiac_select_fonticon=”%%84%%” _builder_version=”4.0.6″ parentProps=”Array”]

Door: Richard van de Wouw, Stafmedewerker Ronde Tafelhuis.

 

Christendom in het kort.

Net als het Jodendom en de Islam gaat het Christenen om het geloof in één God. Deze drie tradities samen worden ook wel de ‘abrahamistische’ religies genoemd, omdat ze alledrie Abraham als voorvader beschouwen. Christenen lezen, net als de Joden, het oude testament. Zij hebben echter ook een nieuw testament, waarin het leven van Jezus en de verspreiding van het Christendom centraal staat. De bijbel omvat zowel het oude als het nieuwe testament. In het oude testament wordt de messias aangekondigd, die het einde der tijden zal inluiden en voor wereldvrede zal zorgen. Voor Christenen is Jezus die beloofde messias.

 

In het Christendom is zondag een heilige rustdag. Op deze dag komt men samen in de kerk om het leven, de dood en de verijzenis van Christus te vieren. Het kruis is een fundamenteel symbool dat in vrijwel elke christelijke stroming een betekenisvolle rol vervult. Deze symboliseerd de lijdensweg die Jezus heeft begaan, zoals ook wij onze eigen lijdensweg moeten doorlopen. Een ander belangrijk element van het Christendom is de doop. Hiermee worden kinderen gereinigt en welkom geheten in de gemeenschap van God. Het Christendom is in de loop der tijd verdeeld in ontelbaar veel verschillende stromingen. In het Westen is dit grofweg te verdelen in rooms-katholisisme en het protestantisme. In het Oosten is sprake van een meer oriëntaals-orthodoxe leer. Daarnaast is er in zowel het Oosten als in het Westen een opleving van de pinkstergemeenschap.

 

Het verhaal van Christus.

Het Christendom is grotendeels gecentreerd rond het verhaal van Jezus van Nazareth, later Christus (de verlosser) genoemd. Jezus was geboren als Jood in het huidige Palestina, waarvan we zijn geboorte in een stal uit het klassieke kerstfeest kennen. Zijn geboorte makeert het begin van onze jaartelling. Jezus werkte waarschijnlijk als timmerman, net zoals zijn vader. Op latere leeftijd trok hij in leer bij Johannes de Doper, een prediker die ook Jezus doopte. Centraal in zijn leer stond het tonen van berouw en het naderende eind der tijden. Johannes werd echter door romeinen veroordeeld en gedood, waarna Jezus zijn eigen pad op ging en begon met prediken. Hij koos 12 apostelen die hem hierin zouden ondersteunen. Zo waren de Joden volgens hem vervallen in het geloof in wetten, eerder dan het geloof in God. De Joodse wet was voor Jezus min of meer samen te vatten in: ‘Heb lief’ en ‘doe goed.’ Hij hielp in zijn tochten de mensen uit de onderste laag van de samenleving, zoals zieken en armen. Hij verichtte wonderen en wist vrede te bewaren, daar waar spanning was. Verder verspreidde hij revolutionaire ideeën, zoals gelijkheid en liefde voor ieder medemens. De toenmalig gevestigde orde was op uitbuiting en onderdrukking ingesteld, waardoor Jezus vanzelfsprekend veel belangstelling kreeg. Denk aan vrouwen, slaven en bedelaars, die nog weinig tot geen rechten hadden. Jezus werd door een steeds sterker groeinde groep gezien als hun verlosser, die de mensen van de romeinse bezetting zou bevrijden. Rond het jaar 30 trok Jezus naar Jeruzalem tijdens het Joodse Pesach, waar hij zijn lot zou bestempelen. Met alle pelgrims en bezoekers was hij in de gelegenheid om voor een groot publiek te spreken, maar ook de romeinen merkte hem op. Ze brachten de opstander naar Pontius Pilatus, de romeinse stadhouder, die Jezus met veel druk van een groep Joden veroordeelde tot de kruisdood. Samen met twee misdadigers werd hij op een heuvel aan een kruis gehangen, wat een pijnlijke en langzame dood betekende. Jezus stierf echter vrij snel, nadat hij uitsprak dat zijn taak was volbracht. Hij werd begraven in een grot, waar hij drie dagen later niet meer in terug te vinden was. Hij was herrezen uit de dood en verscheen later als geest aan zijn apostelen, die het Christendom in de jaren daarna verder zouden verspreiden.

 

Christendom hedendaags.

Het Christendom is hedendaags in ledental de grootste religie van de wereld. In Europa en Amerika is het christendom het  meest geintergreerd in de samenleving. In Zuid Afrika en China is het christendom nu erg in populariteit stijgende, waar het in West-Europa langzaam in populariteit lijkt af te nemen.

 

In Nederland zijn veel sporen van de Christelijke invloedsfeer. Voor een lange tijd heeft het Christendom dan ook een dominante invloed gehad op de Nederlandse samenleving. Het aantal Christenen is in de vorige generaties sterk afgenomen, waardoor kerkgemeenschappen moeten fuseren of zelf verdwijnen. Veel kerkgebouwen hebben intussen ook een nieuwe bestemming gekregen. Ook nationale feestdagen lijken langzaam hun Christelijke betekenis te verliezen. Toch blijft het Christendom duidelijk de grootste religie in Nederland, met grofweg 7 miljoen regegistreerde leden bij een kerkgemeenschap.

 

Tilburg is net als de meeste zuiderlijke steden voornamelijk katholiek. De kerkgemeenschappen zetten zich sterk in voor het bestrijden van armoede en zijn vaak erg maatschappelijk betrokken. Zeker in de vluchtelingencrisis heeft de kerk een grote rol op zich genomen.

[/chiac_divi_accordions_item][chiac_divi_accordions_item title=”Islam” chiac_subtitle_state=”off” chiac_select_fonticon=”%%84%%” _builder_version=”4.0.6″ parentProps=”Array”]

Door: Richard van de Wouw, Stafmedewerker Ronde Tafelhuis.

 

Islam in het kort.

De islam is rond het jaar 600 van onze jaartelling ontstaan in het huidige Saoedie Arabie, waar God zich aan de profeet Mohammed openbaarde. Voor Moslims staat het geloof in één God centraal, net als bij het jodendom en christendom. Voor sommige moslims is het christendom geen echte monotheistische religie, omdat zij geloven in de drie-eenheid van God. Voor Moslims is God echter onverdeelbaar en heeft 99 namen, zoals ‘de Meest Barhmhartige’, of ‘de Schepper’, maar de meest gebruikte is ‘Allah.’ Dit is het Arabische woord voor God. Het woord ‘Islam’ is Arabisch voor ‘overgave’ of ‘onderwerping.’ Moslims onderwerpen zich aan de wil van God en al zijn wetten. Deze wetten zijn opgelegd door God en via Mohammed opgeschreven in de Koran, het heilige boek van de Islam. Naast de Koran is de Hadith een ander boek dat een grote betekenis heeft binnen de Islam. Dit boek gaat veelal over het leven van Mohammed.

 

De Islam is gebouwd op 5 pijlers, of ook wel zuilen genoemd. Het volgen van de zuilen versterkt de discipline van elke gelovige en de onderlinge gemeenschap (de Oemma). De vijf zuilen zijn:

 

• De Sjahada (de geloofsbelijdenis). Er is geen andere God dan Allah en Mohammewd is zijn profeet.
• De Salat (het gebed). Moslims moeten minstens 5 keer per dag bidden in de richting van mekka, als uitdrukking van hun onderwerping voor God.
• Saum (het vasten. In de 9^e maand van de islamitische kalender wordt er gevast. Dit heet de Ramadan, die wordt afgesloten door het Suikerfeest.
• Zakaat (de aalmoes). De verplichting om armen en behoeftigen financieel te ondersteunen.
• De Hadj (de bedevaart). Moslims moeten, als zij zich dit kunnen veroorloven, minstens één maal in het leven naar Mekka zijn geweest.

 

De Islam kent ook een beeldverbod, waardoor Mohammed niet mag worden afgebeeld. Ook zijn er regels over wat Moslims wel en niet mogen eten. Voedsel dat volgens de islamitische wetten wordt goedgekeurd noemt met ‘halal.’

 

Het verhaal van Mohammed.

Mohammed werd rond 570 geboren in Mekka. Hij verloor beide zijn ouders op jonge leeftijd en was als wees opgegroeid. In deze tijd leefde veel mensen als nomaden in de woestijn. Ze trokken met karavanen door de woestijnen en aanboden veel verschillende goden. Door Moslims wordt dit ‘de tijd van onwetendheid’ genoemd. Er waren veel verschillende stammen die elkaar regelmatig beroofde en overvielen, behalve in drie maanden van het jaar, waarin de krijgers van de stammen als pelgrims bijeenkwamen in Mekka. Ze staakte hun vijandschap om vruchtbaarheidsrituelen uit te voeren en handel te drijven met elkaar.

 

Op 40-jarige leeftijd trok Mohammed zich regelmatig terug in een grot nabij de berg Hira, vlakbij Mekka. Daar bidde, vastte en mediteerde hij, tot God zich voor het eerst aan hem openbaarde. Het was zijn opdracht om mensen van veelgoderij af te keren en ze aan de éne ware God toe te wijden. In de ruim 20 jaar volgend bleef Mohammed openbaringen krijgen, vaak via de engel Gabriël. Al deze openbaringen zijn direct opgeschreven en vormen samen de Koran. Mohammed was naast een vroom religieus man ook een ware krijgsheer en stadsbestuurder. Hij wist de arabische stammen te verenigen en stond als leider van de nieuwe arabische wereld.

 

Islam hedendaags.

De Islam is de op één na grootste religie in de wereld in ledental. Naar verwachting zal de Islam echter in de komende decennia uitgroeiend als de grootste religie ter wereld. De tradities en gebruiken van moslims zijn niet zo sterk veranderd als bijvoorbeeld de Christelijke tradities in de loop der jaren. Moslims hechten waarde aan het zo authentiek mogelijk beoefenen van hun religie. In landen in Noord-Afrika, het Midden-Oosten en Indonesië is de Islam het meest dominant, waar het veelal ook de staatsreligie is. Veel Islamitische landen zijn in de vorige eeuwen uitgebuit door Europese machthebbers tijdens het koloniale tijdperk. Een aantal landen voelen de gevolgen daarvan nog steeds. Veel van de hedendaagse conflicten zijn dan ook terug te herleiden naar het koloniale verleden.

 

In heel Nederland is grofweg 6% van de populatie moslim. In Tilburg is dat percentage iets hoger, namelijk 7%. In Tilburg zijn er momenteel twee moskeeën. De Süleymaniye aan de wandelboslaan, beheert door de Turks-islamitische vereniging in Tilburg en de El-Feth moskee aan de academielaan, die beheert wordt door de Marokkaanse vereniging in Tilburg.

 

[/chiac_divi_accordions_item][/chiac_divi_accordions]